Karın (Abdominal) Bölgesi Radyolojisi
Prof. Dr. Ercan Kocakoç, 30 yılı bulan meslek hayatının 20 yılı aşkın süresinde özel olarak abdominal (karın bölgesi), genitoüriner sistem (böbrek, mesane, prostat, testis, penis, over, uterus) ve girişimsel radyoloji ile ilgilenmektedir. Karın bölgesi radyolojisi ile ilgili “Abdominal Radyoloji” isimli ilk Türkçe kitabın editörüdür. Abdominal ve genitoüriner radyoloji ile ilgili ulusal ve uluslararası bilimsel toplantılarda 100’ü aşkın konuşma yapmıştır.
Abdomen (Karın) bölgesi; karaciğer, safra kesesi, pankreas, dalak, böbrek üstü bezleri, böbrekler, mide, ince ve kalın barsakları ve abdominal aorta dahil birçok önemli organ ve yapıyı içine alan geniş bir alandır.
Abdominal bölgede ilk görüntüleme yöntemi genellikle ultrason olmaktadır, ancak ultrason yapan kişiye çok bağımlı ve barsak gibi içi gaz ile dolu organları değerlendirmede yetersiz kalmaktadır. İlaveten, sadece ultrason raporu ve işlemi yapan kişinin aldığı birkaç resim ile ikinci bir kişinin yorum yapması oldukça zordur.
Bu nedenle abdominal bölgede hastanın şikayetine göre ilaçlı veya ilaçsız bilgisayarlı tomografi (BT) tetkiki en yaygın kullanılan görüntüleme yöntemidir. Uygun teknik ile elde edilen BT incelemeleri ile tecrübeli bir uzmanca birçok hastalığa tanı konulabilir. BT’nin yetersiz kaldığı durumlarda, örneğin karaciğer gibi organlarda manyetik rezonans görüntüleme (MRG) problem çözücü yöntem olarak kullanılır.
Farklı nedenlerle görüntülerin yeniden değerlendirilmesi ve raporlanması istendiğinde yeterli tecrübe ve bilgi birikimi ile abdominal BT ve MRG tetkikleri CD gönderildiği takdirde hastanın gelmesine gerek olmadan da değerlendirilerek hastanın teşhisine ve bir sonraki aşamada tedavisinin planlanmasına katkı sağlanabilir.
Ultrasonografi dahil hiçbir görüntüleme yönteminde tanıyı cihaz koyamaz. Son zamanlarda yapay zeka yöntemleri ile cihazların tanıda yardımcı olması ile ilgili birçok çalışma yapılmaktadır, ancak yapay zeka teknikleri yardımıyla tanı konulması henüz rutin klinik uygulamaya girmemiş olup bu konuda ciddi araştırmalar devam etmektedir. Tanı koymak için en önemli unsur tetkikin uygun kalitede bir cihazda uygun teknik parametrelerle elde edilmesidir. Uygun kalitede bir tetkik varlığında diğer en önemli unsur ise o alanda yeterli eğitimi almış ve tecrübeli bir radyoloji uzmanının yeterli süre vererek tetkiki ayrıntılı değerlendirmesidir. Burada eğitim, tecrübe ve süreden herhangi birisi eksik ise tanıda ciddi hatalara neden olunmaktadır.
Günümüzde gerek üniversitelerde akademik pozisyonda donanımlı abdominal radyologların sayısının az olması, gerekse abdomende daha fazla sayıda organ ve yapının bulunması ve bunlara ait çok sayıda patolojinin olması nedeniyle radyoloji uzmanlarının en eksik olduğu alanlardan birisi abdominal radyoloji olmaktadır.
Raporlamadaki en önemli hata nedenlerinden birisi de radyoloji uzmanlarının uluslararası standartlardan çok çok fazla sayıda tetkiki raporlamaya zorlanması ve dolayısıyla tetkik değerlendirilmesi için gerekli sürenin verilmemesidir.
Kanser varlığı-yokluğu, evresi vs. gibi çok hayati kararların verilmesinde elde edilen tetkiklerin raporları dikkate alınmaktadır. Bu tetkikler yetersiz sürede ve yeterli tecrübeye sahip olmayan kişilerce değerlendirildiğinde hasta hayatını etkileyebilecek ciddi hatalara yol açabilecektir. Bu nedenle klinik bulgularla raporlar arasında uyuşmazlık olduğunda; gerek hastanın gittiği hekim tarafından, gerekse hasta tarafından ikinci bir uzman görüşüne başvurmak kaçınılmaz olacaktır. Tıbbi konsültasyon anlamına gelen ikinci görüş ciddi emek verilen bir iş olup yeterli tecrübe birikimi olan hekimlerce verilmelidir.
Prof.Dr. Ercan Kocakoç’un Abdominal Radyoloji (Karın bölgesi radyolojisi) ile ilgili akademik faaliyetleri altta özet olarak sunulmuştur:
Abdominal Radyoloji Eğitim Merkezi (Prof.Dr. Ercan Kocakoç’un Anabilim Dalı Başkanı olduğu dönemde çalıştığı klinik ESGAR tarafından Avrupa Karın Radyoloji Eğitimi veren merkezlerden birisi olarak kabul edilmiştir.)
Abdominal Radyoloji Kitap Editörlüğü
Abdominal Radyoloji. Kocakoç E (Editör). 912 sayfa, Dünya Kitabevi; Ankara 2014.
https://www.dunyakitabevi.com.tr/tr/abdominal-radyoloji
Abdominal Radyoloji Alanında (Genitoüriner Sistem Hariç) Yaptığı Konuşmalar
Not: Bold olan konuşmalar uluslararası toplantılarda yapılan konuşmalardır.
1. İntrahepatik safra kanal dilatasyonlarında ultrason ile tanı. Türk Radyoloji Kongresi, TURKRAD 2008 (29. Ulusal Radyoloji Kongresi; 1-5 Kasım 2008, Antalya).
2. Film okuma oturumu (Abdominal Radyoloji). Türk Radyoloji Kongresi, TURKRAD 2008 (29. Ulusal Radyoloji Kongresi; 1-5 Kasım 2008, Antalya).
3. İnferior vena kava, mezenterik ve abdominal aorta Doppler US. Doppler Ultrasonografi Kursu 2-3 Mayıs 2009 Ankara
4. Safra Yolu Dilatasyonuna Sonografik Yaklaşım. TRD Ankara Şubesi; Hepatopankreatikobiliyer Sistem Radyolojisi Sempozyumu (15 Mayıs 2010, Ankara); Toplantı Başkanı ve Konuşmacı.
5. İnferior vena kava, mezenterik ve abdominal aorta Doppler US. Doppler Ultrasonografi Kursu 9-10 Ekim 2010 İstanbul.
6. Akut Batın Radyoloji Kış Okulları 16-21 Aralık 2010, Antalya
7 GİS Radyolojisi. Radyoloji Kış Okulları 16-21 Aralık 2010, Antalya
8. HSK tanı evreleme ve takipte görüntüleme. 17-18 Mart 2011 - 6. Girişimsel Radyoloji Yıllık Kongresi – Antalya
9. Sanal PET: Temel Uygulamalar. 08 Nisan 2011 - 3.Ulusal Gastrointestinal Onkoloji Kongresi - Antalya
10. İnferior vena kava, mezenterik ve abdominal aorta Doppler US. Doppler Ultrasonografi Kursu 10-11 Aralık 2011 Ankara
11. Pankreas tümörlerinde evreleme. Türk Gastroenteroloji Derneği İstanbul Şube Toplantısı 28 Aralık 2011 İstanbul
12. Akut Batın. Radyoloji Kış Okulları 5-6 Ocak 2012, Antalya
13. Pankreas radyolojisi. Türk Radyoloji Derneği İstanbul Şube Toplantısı Radyolog-Gastroenterolog Sinerjisi Toplantısı. 9 Haziran 2012-İstanbul
14. Case Based Review: Imaging of Focal Liver Lesions and Patterns of Disease. İstanbul Liver Imaging Meeting, 7-10 Nisan 2013, İstanbul
15. Sağ alt kadran ağrısı. 9. Ulusal travma ve Acil Cerrahi Kongresi. 19-23 Nisan 2013, Antalya.
16. Pankreatit Tanı, Evreleme ve Takibinde Radyoloji. Türk Radyoloji Derneği İstanbul Şube Toplantısı 29 Eylül 2013-İstanbul
17. Unusual Liver Mass: Case-based Review. SAR 2014 Annual Scientific Meeting and Educational Course. 23-28 Mart 2014; Boca Raton, Florida (USA)
18. İnferior vena kava, mezenterik ve abdominal aorta Doppler US. Doppler Ultrasonografi Kursu 10-11 Mayıs 2014 Ankara
19. Unusual liver lesions including uncommon mimics of common lesions. SAR 2015 Annual Scientific Meeting and Educational Course. 22-27 March 2015; Coronado (San Diego), California (USA)
20. Hands-on US guided Interventions: Practical Course 1: Thyroid-Breast-Liver biopsies and Tumour Ablation. Euroson School. Interventional US and Elastography.14-15 February 2015, Istanbul,Turkey.
21. Image challenge: Diagnosis please. Abdomen. GAST 2015. Innsbruck, Austria, May 1-2, 2015. 4th Joint Meeting of the German, Austrian Turkish Radiological Societies.
22. Case Based Review. Istanbul Liver Imaging Meeting, 8-10 April 2015, İstanbul
23. Sirozda karaciğer lezyonlarının değerlendirilmesi. 21-23 Mayıs 2015- Türk Manyetik Rezonans Derneği 20. Yıllık Toplantısı – Ankara
24. MRKP ve biliyer hastalıklar. 21-23 Mayıs 2015- Türk Manyetik Rezonans Derneği 20. Yıllık Toplantısı – Ankara
25. Abdominal vasculature: imaging and intervention (SS 4) Moderators: Kocakoç E, Brancatelli G.ESGAR 2016, 14-17 JUNE 2016, Prague, Czech Republic
26. Rektum kanserinde ameliyat öncesi evreleme. 15.Ulusal/2.Uluslararası Endoskopik Laparoskopik Cerrahi Kongresi. 28 -31 Ekim 2021, Antalya
27. Karaciğer kist hidatiği: Girişimsel radyolojinin rolü. 15.Ulusal/2.Uluslararası Endoskopik Laparoskopik Cerrahi Kongresi. 28 -31 Ekim 2021, Antalya