Pankreas biyopsi işlemi nedir, nasıl yapılır ?
Pankreas kanseri en öldürücü kanser türlerinden olup erken evrede ameliyat edildiği takdirde hastanın yaşam süresi belirgin uzayabilir. Ancak maalesef olguların büyük bir kısmında pankreas kanseri ileri evrede yakalanır ve kanser tipi ve yapısını saptamak, kemoterapi gibi tedavileri planlamak için biyopsi istenir.
Pankreas biyopsileri ultrason veya bilgisayarlı tomografi (BT) kılavuzluğunda yapılır. Çok küçük boyutlu kitlelerde EUS dediğimiz endoskopik ultrason rehberliğinde de biyopsi alınabilir.
Pankreas biyopsisi yapılmadan önce hemogram, İNR ve APTT gibi kanama ve pıhtılaşma parametreleri ile kan değerleri kontrol edilir. İşlem genellikle parça biyopsi (kesici biyopsi) veya trucut biyopsi dediğimiz şekilde yapıldığı ve ince iğne aspirasyon biyopsisi işlemi pek tercih edilmediği (tanısal sınırlılıkları nedeniyle) için işlemden ortalama 5 gün önce kan sulandırıcı denilen ilaçlar kesilir. Damar yolu açılır. Kan değerleri kontrol edilir. İşlem ultrason veya BT kılavuzluğunda yapılır. İşlem genellikle koaksiyal (ikili iğne sistemi) teknik denilen teknikle yapılır. Ultrason veya BT ile kitleye giriş yapılacak yer ve iğnenin gideceği güvenli yol saptanır. Cilt temizliğinden sonra cilt altından pankreastaki kitleye iğnenin geçeceği alana kadar lokal anestezik madde enjeksiyonu yapılır. Mevcut damar yolundan ağrı kesiciler veya sedatif dediğimiz rahatlatıcı ilaçlar verilebilir. Giriş yeri noktasal olarak saptandıktan sonra koaksiyal iğne dediğimiz içerisinden daha ince bir iğnenin geçmesine müsaade eden iğne ultrason veya BT kılavuzluğunda damarlardan kaçınarak kitle içerisine yerleştirilir. Kitlenin içerisinde olduğumuz görüldükten sonra koaksiyal iğnenin içerisindeki ince iğne çıkarılıp uygun otomatik biyopsi iğnesi yerleştirilerek bu iğne ile kitle içerisinden 3-4 kez farklı yerlerinden parça elde edilir. Elde edilen materyaller işlem esnasında patolog tarafından değerlendirilerek yeterli materyal elde edildi ise işleme son verilir; hasta başı patoloji uzmanı imkanı olmayan merkezlerde materyal uygun bir şekilde hazırlanarak patoloji laboratuvarına gönderilir. Küçük boyutlu ve damarlara çok yakın olduğundan güvenle parça biyopsisi alınamayan olgularda ince iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) de yapılabilir. Sonrasında önce otomatik biyopsi iğnesi ve sonra koaksiyal iğne çekilerek kontrol ultrason veya BT alınarak kanama vs. var mı bakılır. Cilt steril bir şekilde temizlenir ve spanç dediğimiz küçük gazlı bezlerle kapatılır. Hasta yaklaşık 4 saat gözlem altında tutularak sonrasında klinik ve gerek görülürse kan tahlili veya ultrason kontrolü sonrası taburcu edilir.
Pankreas biyopsisinin en önemli riski kanamadır. Uygun teknik ve tecrübeli ellerde kan vermeyi veya tıbbi müdahaleyi gerektiren kanama riski oldukça düşüktür.
https://www.instagram.com/p/B_P45zLJ-Tg/?utm_medium=copy_link