RAHİM URLARINDA (UTERUS MYOMLARINDA) AMELİYATSIZ TEDAVİ: RAHİM DAMARININ ANJİOGRAFİK OLARAK TIKANMASI (UTERİN ARTER EMBOLİZASYONU)

Rahimde izlenen myomlar (urlar) kadınlarda görülen en sık iyi huylu tümörlerdir.  Üreme çağı ve sonrasındaki tüm kadınların yaklaşık % 40 -50’sinde görülür. % 25-30’unda şiddetli şikayetlere neden olur.

En sık görülen şikayetler

Adet kanamasının fazla olması

Ağrılı adet görme ve kasık-pelvik bölgede ağrı

Aşırı büyümüş urlarda karında şişlik ve baskıya bağlı sık idrara çıkma, kabızlık ‘dır

Ayrıca tekrarlayan düşükler ve doğurganlıkta azalma izlenebilir

Tedavi olarak cerrahi (rahimin alınması veya uygun vakalarda sadece urların alınması) en yaygın tadavi olup A.B.D’de yıllık 600.000 üzerinde kadının rahmi ur nedeniyle alınmaktadır. İlaç tedavisi (şikayetleri azaltmaya yönelik) daha az başarılı alternatif tedavi yöntemidir.

Rahimde uru besleyen damarların anjiyografi yöntemiyle tıkanması (uterin arter embolizasyonu veya myom embolizasyonu) rahmin çıkarılmasına gerek olmaksızın urların beslenmesinin bozulması ve giderek boyutlarının küçülmesini sağlayan ve cerrahi ile kıyaslanacak ölçüde başarılı bir yöntemdir. İlk olarak 1997 yılında uygulanan bu yöntemle günümüze kadar 200.000’i aşkın hasta tedavi edilmiş ve oldukça yeterli bilgi birikimi ve tecrübe oluşmuştur. Bu yöntem ur tedavisi için alternatif bir yöntem olarak

Amerikan Kadın Doğum Cemiyeti tarafından kabul edilmiştir.

İşlem öncesi hasta kadın doğum ve girişimsel radyolog tarafından değerlendirilir. Hamile olan veya olma ihtimali olan kadınlara, jinekolojik kötü huylu tümörü olan kadınlara ve rahim veya kasık bölgesinde aktif enfeksiyonu olan kadınlara bu tedavi uygulanamaz. Hastanın ilaçlı MR ile değerlendirilmesi de tedavi planlaması için önemlidir; urun  rahim içerisindeki yeri ve büyüklüğü, ilaçla iyi boyanması veya boyanmaması işleme alınma ve işlem başarısı için önemlidir. Rahimden ince bir boyunla dışarıya büyüyen urlarda bu tedavi bazı riskler nedeniyle tercih edilmez. 10 cm ve üzerindeki çok büyük boyutlu urlarda tedavi başarısı daha küçük boyutlu olan urlara göre daha düşüktür ve tekrarlayan tedavi seanslarına ihtiyaç duyulabilir. Ur ilaçlı MR’da iyi boyanıyorsa sonucun daha başarılı olacağı tahmin edilir.

İşlem anjiografi odasında genel anesteziye ihtiyaç olmadan lokal anestezi ile yapılmaktadır. Kasık damarından bir iğne ile girildikten sonra anjiografik katater (boru) rahmi besleyen damara kadar ilerletilir ve sonrasında genellikle daha ince bir kataterle uru besleyen dala kadar ilerlenerek urun beslenmesini kesecek mikropartiküllerle (mikrokürecik) tıkanma işlemi yapılır. Daha sonra anjiografik katater çekilerek kanama durdurulur ve diğer anjiografi işlemlerinde olduğu gibi kasık  bölgesine 3-4 saat kum torbası koyulduktan sonra hastanın günlük aktivitelerine dönmesine izin verilir. Bu işlem sonrasında urun beslenmesi bozulduğunda ağrı ortaya çıkabileceği için kuvvetli ağrı kesiciler verilerek hasta bir gün takip edilir ve ertesi gün taburcu edilir.
İşlem sonrası 3. Aydan itibaren sonuçlar görülmeye başlar ve 6. Ayda urlarda %80’e varan hacim azalması ve buna paralel olarak şikayetlerde de büyük oranda düzelme izlenir. Aşırı kanama olguların %82-90’ında, bası bulguları % 80-95’inde ve ağrılı adet görme ise % 77-86’sında düzelir.

İşlem sonrası % 10-15 olguda birkaç gün sürebilecek tıkanma sonrası sendrom (postembolizasyon sendromu) denilen ağrı, halsizlik ve bulantı gibi şikayetlere neden olan bir tablo görülebilir ve çoğunlukla uygun ilaç tedavisi ile hastaya ciddi rahatsızlık vermeden düzelir.

İşleme bağlı yumurtalık fonksiyonlarında azalma ve adet görmeme nadir bir komplikasyondur; ancak 45 yaş altında çok çok nadir ve geçici olup birkaç adet peryodu sonrası normale dönebilir. İşlem sonrası gebelik oranları  ilk yıllarda sadece urun alındığı tedavi yöntemine göre hafif düşük olarak bildirilse de ince kataterlerle uç dala kadar gidilmesi, yumurtalık damarlarının ve rahmin normal damarlarının korunması ile iki yöntem arasında fark kalmamıştır ve hamile kalmak isteyen genç olgularda da bu yöntem kullanılabilir.

İşlem cerrahi kadar etkili olup rahim korunarak tedaviye imkan vermekte, daha az hastanede kalma süresi ve hastalar tarafından daha iyi tolere edilmesi önemli avantajıdır. 

UYARI NOTU: Burada verilen bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. Bu bilgilendirme kesinlikle hekim tarafından yapılacak muayene ve teşhis koyma yerine geçmez ve tedaviniz yalnızca bu bilgilendirme ile yapılamaz. Size uygun tedavi hekim veya hekimleriniz tarafından; muayene, laboratuvar, görüntüleme ve/veya patoloji bulgularınız eşliğinde ayrıntılı bir değerlendirme sonrasında düzenlenecektir.